Grup Alışveriş Siteleri vs Facebook Deals

Grup alışveriş furyasına kapılmayanınız yoktur sanırım. Groupon fırtınası Türkiye’de de fazlasıyla etkili oldu ve onlarca grup alışveriş sitesi açıldı, bir çoğu iyi işler çıkaramasada 4-5 proje emin adımlarla ilermeye devam ediyor. 2011′de grup alışveriş pazarının liderleri ve kalıcı olacak isimleri netleşir diye düşünüyorum.

Tüm bunlar olurken dünyayı kasıp kavuran bir Facebook var ki sormayın. Önümüzdeki aylarda Facebook, alışverişin daha da sosyalleşebilmesini sağlamak amacıyla Deals uygulamasını yayına alacak. Bu uygulama sayesinde şirketler sayfaları üzerinde bu uygulamayı kullanarak kampanyalar yapabilecek. Gerektiği zaman kendi grup alışveriş kampanyasını, gerektiği zaman Places’ı kullanarak konum bazlı kampanyasını yapacak ve milyonlara duyurabilecek. (?)

Peki, bu uygulama grup alışveriş sitelerini nasıl etkileyecek? Bu uygulama ile beraber Facebook bir sektörün daha sonunu getirebilecek mi? Yoksa sadece Facebook’un yaptığı uygulamaların arasında yer alıp sadece basit, bütünleyici bir araç mı olacak?

İsmail Dağlı’ya göre Deals, grup alışveriş siteleri için gerçekten büyük bir tehdit olacak ve büyük bir pazar payına sahip olacak. (Yazıyı okumak için tıklayın.) Bu konuda İsmail’e katılmıyorum. Çünkü sektörü yakından takip edenler için Facebook Deals gerçekten önemli bir gelişme olabilir. Facebook’un elindeki üyelerden dolayı da çok büyük pay alması gerekir fakat realist bir bakış açısıyla düşündüğümüz zaman böyle olmayağını görüyoruz.

Grup alışveriş siteleri ve Facebook Deals’ı karşılaştırarak neden katılmadığımı açıklamaya çalışacağım.

Grup Alışveriş Siteleri:

1- Yazılım ve tasarımsal düşünüldüğü zaman tamamen hazır bir sistemi bulunduğundan dolayı bir kampanya oluşturmak için işletmenin yapması gereken hiçbir şey yok, siz anlaşmanızı yaparsınız ve geri kalanı onlar halleder. Zaten işin arkasında bir çok dalda uzman olan büyük bir ekip bulunuyordur.

2- Sisteme üye yüzbinlerce kişi, yüzbinlerce e-mail abonesi, normal ziyaretçilerden oluşan bir topluluk bulunuyor. Önceki reklam ve kampanyalardan dolayı sürekli büyüyen bir yapı olduğu için “sıfırdan” topluluk oluşturmanıza gerek kalmaz. Anlaşma sonrası hem siteyi ziyaret edenler kampanyayı görecekler, hem de üyelere ve e-posta abonelerine mailler gidecek bu sayede bir anda yüzbinlerce kişiye ulaşmış olacaksınız.

3- Anlaşma sonrası zaten reklam yapılan mecralarda sizin kampanyaların kullanılması hem yayılım açısından büyük yarar sağlayacak hem de bilinirliği arttıracaktır. Outdoor, Adwords, Facebook gibi reklam platformlarında zaten günlük reklam döndüğü için reklamlarla uğraşmak zorunda da kalmazsınız.

4- Fırsatı satın alan kişiler zaten siteye üye olmak zorunda oldukları için veya zaten üye oldukları için o kişiye ait birçok bilgiye de sahip olunmuş olur.

Genel olarak ele alacak olursak bu karşılaştırma için 4 madde gayet yeterli.

Facebook Deals:

1- Eğer her Facebook izin verecekse -ki vermesi daha iyi olur- işletmeler uygulama için bir tasarım ve geliştirmeler için ek yazılım yapmak zorunda kalacak.

2- Kampanyayı yapacak olan işletme ilk aşamada en fazla, resmi sayfasında bulunan kişilere ulaşmış olacak. (İşletmelerin %95′inin henüz profesyonel iletişim yaptığı sayfası bulunmuyor. Sayfası bulunan işletmeler ise maalesef çok küçük bir topluluk oluşturmuş durumdalar ve topluluk yönetimi konusunda çok eksik durumdalar.)

3- Hayranları sayfalara toplarken bile büyük reklam bütçeleri ayıran ve profesyonel bir ekip ile çalışmadığı zaman genelde başarısız olan markalar bu defa kampanyalarının reklamlarını yapmak zorunda kalacak. Çünkü ortada büyük bir kitle bulunmuyor. Kampanya olağan üstü bir şey değilse viral yayılımı da mümkün olmayacağı için müşterileri bir araya toplamak için devasa reklam bütçeleri ayırmak zorunda kalacak. Tabi bu reklamları da bir ajansa veya profesyonel bir kişiye yaptırmadığı zaman büyük ihtimalle başarısız olacaktır. Çünkü, insanları bir araya toplamak eskisinden çok daha zor.

4-  Veri bakımından düşünülecek olursa reklamlar sonucu sayfaya katılan kişilerden sadece uygulamayı kullananların Facebook tarafından izin verilen bilgilerine ulaşılmış olacak.

Son olarak da işletme gözüyle bu uygulamalardan hangisinin daha yararlı olduğunu düşünelim.

Grup alışveriş siteleri kullanıldığı zaman hem verilecek olan hizmetten/üründen indirim yapılır hem de satış üzerinden grup alışveriş sitesine bir kar bırakılır. Bu, işletmeler için çok karlı olmayabilir. (Grup alışverişini yapacak olan işletme bir şekilde kar ediyordur, yoksa zaten bu işe girişmez. (: ) Bir de Facebook Deals’ı düşünün! Hem bir topluluk oluşturulup yönetilecek, hem reklam verilecek hem de bu işlerin sonucunda doğacak müşteri şikayetleri ile kendileri uğraşacaklar. Bunların hepsi için insan gücü gerekir. İşletme, bu kampanyaları sürekli yapmayı hedefliyorsa bir ekip kurmak zorunda kalacaktır. Tabi bunun için harcayacakları emek ve para çok daha fazla olacaktır.

Bu ve benzeri nedenlerle işletmelerin grup alışveriş sitelerini kullanarak çok daha rahat edeceklerine ve daha karlı çıkacaklarına inanıyorum. Facebook Deals bu aşamada en fazla bütünleyici bir araç olarak yer alır diye düşünüyorum.

Son söz: Facebook Deals güzel bir uygulama fakat tahmin edildiği gibi efektif olmayacak ve bekleneni veremeyecektir. (Facebook, her zaman çılgın bir fikir ile beni yalancı çıkarabilir ama şu aşamada öyle bir şey görünmüyor. (: ) Grup alışveriş siteleri 2011 yılında, 2010 yılına göre artan bir ivme ile büyümeye devam edecektir. (Bu ivmenin azalmasını istemiyorsalar, 2011 yılı için yenilikler düşünmeye başlamış olsalar iyi olur.)